System Poziomy funkcjonuje jako konfiguracja rozproszona, w której nie występują nadrzędności strukturalne ani przypisane role kierunkowe. Zamiast tego, każdy komponent systemu zachowuje równoważność operacyjną i semantyczną, co prowadzi do płaskiego rozkładu aktywności poznawczej. W takim układzie brak jest osi wertykalnej – nie występuje centralizacja procesów ani priorytetyzacja danych. Każdy punkt może być zarazem inicjatorem i odbiorcą impulsu informacyjnego. Złożoność systemu nie wynika z organizacji hierarchicznej, lecz z mnogości relacji równoległych, które tworzą sieć zależności dynamicznych. Informacja nie przepływa od góry do dołu, lecz rozchodzi się we wszystkich kierunkach równocześnie, zależnie od lokalnych rezonansów poznawczych. To oznacza, że logika działania nie polega na sekwencyjnym przejściu przez poziomy nadrzędne, ale na konfiguracyjnej dostępności punktów aktywnych. Stabilność systemu osiągana jest nie przez kontrolę, lecz przez redundancję rozproszoną.
W modelu rozproszenia bez hierarchii każda jednostka operacyjna działa autonomicznie, nie wymagając zewnętrznej walidacji ani formalnej zgody nadrzędnej struktury. Komunikacja między komponentami przebiega bez centralnego przekaźnika – opiera się wyłącznie na lokalnym sprzężeniu zwrotnym i wzajemnym dostrojeniu semantycznym. Znaczenie nie jest nadane odgórnie, lecz powstaje w wyniku przecięć interpretacyjnych, które aktywują potencjały informacyjne w określonych kontekstach inwestycyjnych. System nie przewiduje awansu funkcji, ponieważ każda funkcja może być zainicjowana wszędzie. Taki układ prowadzi do powstawania konfiguracji o wysokim stopniu adaptacyjności, w których możliwa jest natychmiastowa rekonfiguracja bez potrzeby oczekiwania na instrukcję centralną. Właśnie brak nadrzędności zapewnia elastyczność i odporność – zakłócenie jednego fragmentu nie wpływa destrukcyjnie na całość. System przechodzi w stan reorganizacji bez utraty funkcji, dzięki równoległej dostępności operacyjnej pozostałych modułów.
System Poziomy nie potrzebuje wewnętrznych protokołów zarządzania, ponieważ jego podstawowym mechanizmem sterującym jest emergentna synchronizacja. To, co w tradycyjnych strukturach wymagało koordynatora, tutaj zostaje osiągnięte przez wielokierunkowe rezonanse, które wywołują lokalne aktywacje działań. Działanie wynika nie z polecenia, ale z obecności odpowiednich warunków poznawczo-funkcjonalnych. Każdy komponent posiada zdolność do inicjowania procesów, a także do ich wycofywania, bez potrzeby weryfikacji przez strukturę nadrzędną. Przepływ informacji w takim systemie jest nieliniowy, nieprzewidywalny, ale jednocześnie wyjątkowo skuteczny w warunkach zmiennych środowisk poznawczych. Zamiast jednolitego kanału transmisji, występuje wielość jednoczesnych ścieżek, które wzajemnie się wzmacniają lub wygaszają. W tym modelu nie istnieją ustalone funkcje przypisane na stałe – występuje tylko czasowa aktualność, definiowana przez układ lokalnych potrzeb i warunków.
Rozproszenie bez hierarchii nie oznacza chaosu, lecz porządek wynikający z relacyjnej spójności. System sam w sobie nie wymusza kierunku ani decyzji – pozwala, by kierunek wyłaniał się z nagromadzenia lokalnych przesłanek. W modelu tym każda jednostka uczestniczy w konfiguracji poznawczej jako równoprawny wektor możliwego działania. Nie istnieją przekaźniki nadrzędne ani bufory kontrolne – wszystko odbywa się na poziomie lokalnych styków, które aktywują się przez kontekst, a nie przez nakaz. Wiedza nie przepływa, lecz rezonuje między obiektami, które są chwilowo skorelowane. Funkcja kontrolna zostaje rozłożona na wszystkie elementy systemu i nie jest możliwa do wyodrębnienia. Takie podejście zapewnia pełną skalowalność i odporność na awarię węzłów – ponieważ nie ma węzłów krytycznych, nie ma też punktu, którego zniszczenie dezaktywuje całość. To nie tylko model teoretyczny, ale realna metoda utrzymania poznawczej integralności bez odwołania do nadrzędności.